Etiopscy Żydzi
Ok. 6 km od Gonderu przy drodze do Debarku znajduje się wioska pozornie
jak inne. Jadąc autobusem wiele osób nie dostrzega tego, że na niektórych
chatach są gwiazdy Dawida i inna symbolika żydowska.
Fellasza Village jest oczywiście żelaznym punktem programu wycieczek
odwiedzających Gonder bo jest to ostatnia pozostałość po zamieszkujących
te tereny etiopskich żydach - Fellaszach.
Skąd Fellasze w Etiopii? Są różne wyjaśnienia, przytoczmy może wersję jaką
opowiadają sami Fellasze. Otóż wg nich przybyli do Etiopii z Menelikiem I
jako jego eskorta. Wyznają judaizm w pierwotnej postaci opierając się na
Pięcioksięgu bez późniejszych uzupełnień jak np. Talmud.
Zawiedzeni byliby ci, którzy chcieliby się porozumieć po hebrajsku
bo językiem liturgii jest gyyz podobnie jak w kościele etiopskim.
W XVII wieku Fellasze stanowili dużą siłę polityczną i niektórzy im przypisują
obalenie państwa axumskiego.
W XX wieku zamieszkiwali tereny na pn. od jeziora Tana i liczebność ich
była szacowana od 15 do 60 tysięcy. Była, bo w momencie zagrożenia zostali
ewakuowani do Izraela i już nie wrócili. Kiedy powstało państwo Izrael
niewielka ilość Fellaszy wyemigrowała i została jego obywatelami.
Natomiast w roku 1985 kiedy w Etiopii była katastrofalna klęska głodu Izrael
zorganizował most powietrzny, którym opuściło Etiopię ok. 7 tysięcy Fellaszy.
Drugi, tajny most powietrzny zorganizowano w 1991 roku kiedy w Etiopii
była wojna domowa. Wtedy to błyskawicznie ewakuowano ok. 15 tysięcy osób.
Rodziny, które dziś są w Fellesza Village nie zostały ewakuowane ponieważ
były poza wioską. Jakież było ich zdumienie kiedy po powrocie do wsi
nie zastali w niej nikogo. Z czasem miejsce pierwotnych mieszkańców zajęli
etiopczycy i do dziś mieszkają tam dwie mieszane rodziny prowadząc
"fellasza biznes", czyli sprzedają pamiątki i opowiadają o swojej przeszłości.
Wiadomości - 2003.02.17
Rząd izraelski postanowił, że etiopscy żydzi należący do społeczności
Felaszów Mura będą mogli osiedlać się w Izraelu. Felaszowie Mura w XIX
wieku zostali zmuszeni do przyjęcia chrześcijaństwa, ale zachowali niektóre
żydowskie obyczaje. Dotychczas Izrael blokował zdecydowaną większość ich
wniosków imigracyjnych, gdyż zainteresowani nie byli w stanie udowodnić
swoich żydowskich korzeni. Niedzielna decyzja rządu umożliwi imigrację około
20 tysiącom żydów. Obecnie w Izraelu żyje już 80 tysięcy etiopskich żydów,
w większości sprowadzonych drogą lotniczą w 1984 i 1991 roku.
/AP, DPA/
Do obejrzenia:
•
synagoga w jednej z chat
•
chaty ze zdobieniami w formie płaskorzeźb, rytowań i malunków
•
dwa sklepy z pamiątkami, na uwagę zasługuje ceramika
(Falashas Village - Wolleka)